De jaarlijkse frustratie, het eigen risico voor de zorg.

Elk jaar, ergens in het begin van dat jaar, steekt de jaarlijkse frustratie zijn kop weer op, in de vorm van een envelop in de brievenbus. Dan heb ik het niet over de vrienden van de belastingdienst, want met mijn situatie hoef ik tegenwoordig enkel de vooringevulde gegevens te controleren en vervolgens overal op “verder” te klikken en binnen 10 minuten heb ik mijn aangifte ingevuld.

Nee, de frustratie die mij jaarlijks parten speelt zit in een brief van de zorgverzekeraar. Kijk, ik ben chronisch ziek, bezoek regelmatig ziekenhuizen en aanverwante gelegenheden en maak op jaarbasis kosten waar je een aardige auto van kan kopen, type sportieve cabrio. En jaarlijks krijg ik daarvoor een rekening van de zorgverzekeraar of ik het eigen risico wil betalen. Wanneer die brief komt is altijd wisselend, soms al in januari, in een fortuinlijker jaar pas in mei. Maar sinds de regeling is ingesteld (1 januari 2009) mag ik elk jaar het ingestelde bedrag betalen, in 2009 was dat 155 euro, in 2010 al 165 euro en nu in 2011 is de rekening 170 euro).

Toegegeven, ik kom hierdoor niet financieel in de problemen. Ik heb een goede baan, wil graag nog hard werken (voor zover mijn lijf en de ziekenhuisbezoeken me dat toestaan) en uit solidariteit snap ik wel dat mensen die het kunnen betalen dat ook maar moeten doen, in tegenstelling tot de mensen die dat niet kunnen. Ook ben ik blij met het feit dat alle kosten die voor mij gemaakt worden verder vergoed worden door de zorgverzekeraar en dat we niet met een Amerikaans systeem werken.

Maar ik heb een aantal grote problemen met deze regeling. En dat is met enerzijds het volledig dubieuze karakter van de regeling die zijn doel volledig voorbij schiet en nu enkel als melkkoe fungeert en anderzijds met het feit dat de regeling simpelweg a-sociaal is.

Allereerst het doel van de regeling. Deze was oorspronkelijk om te voorkomen dat mensen voor elk wissewasje naar de dokter rennen en aldus de zorgvoorziening verstoppen en op kosten jagen. Alleen, hier is de maar, huisartsbezoek valt niet onder de regeling, die worden volledig vergoed door de verzekering en gaan niet ten laste van je eigen risico. En de huisarts is ideaal gepositioneerd om te voorkomen dat mensen voor een loopneus meteen bij de KNO-arts zitten, om maar een voorbeeldje te noemen. Alleen de mensen die echt ziek zijn worden doorverwezen en komen dus bij de specialist terecht die vervolgens een uitgebreid onderzoek doet. En dat wordt dus wel in laste van je eigen risico gebracht. Conclusie voor dit deel: het eigen risico belemmert mensen niet om naar de huisarts te gaan en een goede huisarts filtert de mensen die niet naar de specialist hoeven er feilloos uit.

Dan het a-sociale aspect. Dat is simpel. Mensen zoals ik, noem het even de minder-fortuinlijken, hebben als nare complicatie van het chronisch ziek zijn dat ze ook regelmatig kosten maken en vaak als gevolg van het chronisch ziek zijn minder of helemaal niet kunnen werken, hier val ik uit de toon. En die mensen hebben het financieel al minder en krijgen als kers op de taart dan ook nog jaarlijks een rekening van de zorgverzekeraar of ze het eigen risico willen betalen. Geloof mij, voor iemand die chronisch ziek is voelt dat als het krijgen van een boete omdat je ziek bent. Waar je niks aan kan doen. En denk je dat het eigen risico voor die mensen enige belemmering is om zorg te zoeken? Het is geen risico, het is niet wat je kunt voorkomen, zoals het eigen risico van een schadeverzekering wel werkt.

Ik zal het sterker vertellen. Als ik me door het eigen risico zou laten tegenhouden om zorg te ontvangen, dan zou ik inderdaad dit jaar 170 euro aan eigen risico hebben uitgespaard. Maar ik zou ook al 3 jaar volledig arbeidsongeschikt zijn, voor inkomen afhankelijk zijn van van de overheid en letterlijk mijn bed niet meer uit kunnen omdat ik geen kracht meer zou hebben in armen en benen. En omdat ik dat niet wil en daarmee de overheid dus enorm kosten bespaar wordt ik daarvoor ‘beloond’ met een rekening van 170 euro. Kan iemand mij vertellen waar hier de logica gebleven is?

Saillant detail: deze regeling is ingesteld door een kabinet van CDA-PvdA-CU, alle partijen die het zogenaamd goed voor hebben met de minder-fortuinlijken. Maar nu als bezuinigingsmaatregel geld halen bij mensen die het toch al niet getroffen hebben. Heel ‘solidair’, ‘eerlijk’ en ‘meehelpend’, om van alle drie partijen maar een speerpunt te noemen.

Oh ja, er is een regeling voor tegemoetkoming, de Wet Tegemoetkoming voor Chronisch zieken en Gehandicapten (WTCG). Maar die regeling is zo willekeurig opgezet dat je met een beetje pech (iedereen met een niet alledaagse chronische ziekte of handicap, hoe rot de term ‘alledaags’ ook klinkt) geen recht hebt op tegemoetkoming. Het ontstaan van je aandoening wordt gewoon ontkend.

Maar goed, ik kan het betalen en dat doe ik ook. Maar kijk niet raar op als iemand door deze regeling zo beledigd is dat ze een rare actie doen om op te vallen en gehoord te worden, want de politiek schijnt niet te willen luisteren naar de tienduizenden getroffen chronisch zieken en gehandicapten.